3 lý do khi mới học phát âm Tiếng Trung phải phát âm nặng hơn bình thường

Việc học phát âm chuẩn Tiếng Trung là bước đầu tiên và quan trọng nhất khi bắt đầu học ngôn ngữ này. Tuy nhiên, nhiều người học mắc sai lầm khi không phát âm đủ rõ, đủ mạnh ngay từ đầu, dẫn tới việc phát âm sai về sau. Vậy vì sao khi mới học, chúng ta cần phải phát âm nặng hơn bình thường trong khi người Trung Quốc phát âm rất nhẹ vẫn có thể phát âm chuẩn? Trong bài viết này sẽ cho bạn biết 3 lý do khi mới học phát âm Tiếng Trung phải phát âm nặng hơn bình thường.

1. Phát âm chuẩn Tiếng Trung là gì?

🔹 Phát âm chuẩn Tiếng Trung là cách phát âm đúng theo cách phát âm tiêu chuẩn của tiếng Phổ thông Trung Quốc, bao gồm độ chính xác của các âm tiết, cách bật hơi, khẩu hình miệng và thanh điệu.

🔹 Để phát âm đúng, người học cần nắm vững bảng phiên âm Pinyin, hiểu rõ sự khác biệt giữa các thanh mẫu, vận mẫu, và các thanh điệu trong Tiếng Trung.

🔹 Phát âm chuẩn không chỉ giúp người học giao tiếp dễ dàng hơn mà còn tăng khả năng nghe hiểu và tránh nhầm lẫn từ vựng.

📌 Ví dụ: Âm “mā” (妈 – mẹ) và “mǎ” (马 – ngựa) trong Tiếng Trung có cách phát âm tương tự nhau chỉ khác thanh điệu, nếu phát âm không đúng nghĩa của từ sẽ thay đổi và người nghe sẽ dễ hiểu sai ý bạn.

2. Lý do cần phát âm nặng và cường điệu hơn khi mới học Tiếng Trung

2.1. Giúp cơ miệng và lưỡi làm quen với âm mới

🔹 Tiếng Trung có nhiều âm khác biệt hoàn toàn so với âm tiếng Việt, đặc biệt là các âm bật hơi (p, t, k, q, c) và âm uốn lưỡi (zh, ch, sh, r).

🔹 Khi mới học, cơ miệng, lưỡi và hàm chưa quen với cách phát âm của Tiếng Trung, nếu không phát âm mạnh và rõ ràng, bạn sẽ rất dễ phát âm sai hoặc phát âm chưa hoàn toàn chính xác.

🔹 Việc phát âm mạnh và rõ giúp bạn hình thành thói quen điều chỉnh khẩu hình miệng chính xác hơn, từ đó tạo tiền đề giúp phát âm chuẩn về sau.

📌 Ví dụ: Khi phát âm “zh”, nếu bạn cuốn lưỡi chưa đủ sâu, bạn sẽ dễ phát âm nhầm thành âm “z”– một lỗi rất phổ biến với người mới học.

2.2. Giúp bộ não ghi nhớ và nhận diện âm tốt hơn

🧠 Theo nghiên cứu về tiếp thu ngôn ngữ thứ hai, khi học một âm mới, bộ não cần một sự kích thích đủ mạnh để ghi nhớ. Nếu bạn phát âm quá nhẹ hoặc không rõ, bạn sẽ khó phân biệt được các âm gần giống nhau trong ngôn ngữ mới.

🔹 Khi phát âm rõ ràng và mạnh, tai của bạn sẽ nhạy bén hơn với âm thanh, bạn sẽ dễ dàng nhận diện và ghi nhớ được đặc điểm của từng âm trong Tiếng Trung. Điều đó giúp bạn có thể nhận rõ sự khác biệt giữa các âm tương tự nhau, giúp bạn sửa lỗi phát âm sai hiệu quả và cải thiện kỹ năng nghe Tiếng Trung một cách tự nhiên.

🔹 Nếu bạn phát âm sai hoặc không đủ nặng khi mới học, não bạn sẽ khó có thể sẽ ghi nhớ chính xác hoặc ghi nhớ sai âm thanh của âm đó, dẫn đến khó khăn trong việc nghe âm Tiếng Trung do người bản xứ nói.

📌 Ví dụ: Hai âm có cách phát âm gần giống nhau trong Tiếng Trung là “zh” (không bật hơi) và “ch” (bật hơi), nếu khi mới học bạn không bật hơi thật mạnh âm “ch”, bạn sẽ khó có thể nhận ra sự khác biệt rất nhỏ về luồng hơi được bật ra giữa hai âm do người Trung Quốc bật hơi rất nhẹ, cũng rất dễ phát âm sai hai âm này với nhau, gây nhầm lẫn trong giao tiếp.

2.3. Tạo nền tảng chuẩn ngay từ đầu

🔹 Khi bạn học phát âm chuẩn Tiếng Trung, bạn cần tạo thói quen đúng ngay từ đầu. Các giáo viên dạy phát âm chuyên nghiệp cũng sẽ luôn yêu cầu học viên phát âm cường điệu hơn bình thường để đảm bảo không mắc lỗi. Nếu ngay từ đầu bạn phát âm sai, về sau sẽ rất khó sửa lại.

🔹 Việc học phát âm chuẩn Tiếng Trung với âm thanh mạnh mẽ, rõ ràng khi mới bắt đầu học sẽ giúp bạn làm quen, nhận diện và ghi nhớ âm thanh tốt hơn, tạo cho bạn nền tảng vững chắc về ngôn ngữ để giao tiếp. Ngược lại, nếu bạn phát âm quá nhẹ hoặc không rõ, bạn sẽ khó có thể nhận diện được chính xác các âm trong Tiếng Trung dẫn tới nghe sai và nói sai, gây khó khăn trong việc giao tiếp với người bản xứ.

🔹 Khi đã thành thạo giao tiếp, người học có xu hướng phát âm nhẹ hơn so với giai đoạn đầu mới học. Nếu ban đầu bạn không phát âm mạnh và rõ, về sau khi giao tiếp thực tế bạn sẽ rất dễ bị mất chuẩn, dẫn đến phát âm sai gây khó khăn trong giao tiếp và khó sửa lại lỗi. Ngoài ra, việc phát âm đúng ngay từ đầu cũng sẽ giúp bạn nói nhanh hơn, tự nhiên hơn mà vẫn đảm bảo được độ chính xác, giúp bạn tự tin hơn khi giao tiếp.

📌 Ví dụ: Nếu khi mới học bạn phát âm “sh” (上 – trên) quá nhẹ, về sau bạn có thể sẽ dễ bị nhầm với “x” (像 – giống) hoặc “s” (丧 – tang lễ). Nếu bạn phát âm âm bật hơi “pù” (铺 – cửa hàng) quá nhẹ, có thể người nghe sẽ hiểu nhầm thành âm không bật hơi “bù” (不 – không).

3. Nên cường điệu phát âm trong bao lâu khi mới học Tiếng Trung?

⏳ Khoảng thời gian từ 1 – 3 tháng đầu khi mới học Tiếng Trung, bạn nên tập trung nhiều vào phát âm, cố gắng phát âm nặng và thật chính xác khi thực hành nói Tiếng Trung. Khi bạn đã quen với âm thanh, khẩu hình và cách phát âm đúng, bạn có thể giảm bớt mức độ cường điệu dần dần để nói tự nhiên hơn.

🔹 Việc duy trì phát âm rõ ràng ngay cả khi không còn cường điệu sẽ giúp bạn giao tiếp tự tin hơn, tránh lỗi sai phát âm trong thời gian dài về sau. Khi đã thành thạo giao tiếp rồi, bạn có thể điều chỉnh tốc độ nói nhanh hơn nhưng vẫn đảm bảo độ chính xác của từng âm tiết.

Việc học phát âm chuẩn Tiếng Trung không chỉ là học cách phát âm đúng mà còn là hình thành thói quen phát âm đúng ngay từ đầu. Hãy cố gắng phát âm nặng hơn bình thường trong giai đoạn đầu, bạn sẽ có nền tảng vững chắc để giao tiếp tự nhiên về sau mà vẫn đảm bảo độ chính xác.