Sự khác nhau giữa Tiếng Trung giản thể và phồn thể

Khi bắt đầu học tiếng Trung, rất nhiều bạn thắc mắc vì sao lại tồn tại hai hệ thống chữ viết là chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể. Chữ giản thể là gì? Phồn thể là gì? Hai loại chữ này khác nhau ở điểm nào và nên học loại nào? Trong bài viết này sẽ giới thiệu đến bạn những điểm khác biệt của chữ giản thể và chữ phồn thể và gợi ý cho bạn hệ chữ nên học dựa trên mục tiêu cụ thể.

1. Chữ Hán phồn thể và chữ Hán giản thể là gì?

Chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể là 2 hình thức viết chữ Hán của Tiếng Trung và không có sự khác biệt về phát âm (pinyin).

Chữ Hán phồn thể

Chữ Hán phồn thể (繁體字/正體字) là dạng chữ Hán truyền thống, tồn tại hàng nghìn năm và từng được dùng làm hệ thống chữ viết tiêu chuẩn tại Trung Quốc trong thời Nam – Bắc Triều. Kiểu chữ này có nhiều nét, cấu trúc phức tạp, thể hiện rõ ý nghĩa của chữ qua bộ thủ và hình thức.

Ngày nay, chữ phồn thể vẫn được sử dụng tại khu vực:

• Đài Loan
  
• Hồng Kông
  
• Ma Cao
  

Đây cũng là hệ chữ được nhiều người yêu thích nghiên cứu văn hóa Trung Quốc lựa chọn vì có tính thẩm mỹ và chiều sâu về văn hóa.

Chữ Hán giản thể

Chữ Hán giản thể (简体字) là phiên bản chữ Hán được đơn giản hóa từ chữ Hán phồn thể, được Trung Quốc cải cách vào những năm 1950, trở thành cách viết chính thức cho ngôn ngữ chung của toàn dân (tiếng phổ thông). Việc giản hóa giúp giảm số nét, bỏ bớt những bộ phận khó viết để giúp người dân học chữ dễ dàng hơn, nhằm đạt mục tiêu thống nhất về ngôn ngữ của Trung Quốc.

Hiện nay, chữ giản thể được dùng phổ biến tại khu vực:

• Trung Quốc đại lục
  
• Singapore
  
• Malaysia
  

Trong Tiếng Trung hiện nay có khoảng 2.500 chữ đã được giản hóa, giúp tốc độ đọc, viết và ghi nhớ chữ Hán của người học nhanh hơn nhiều so với chữ phồn thể.

Tổng quan đặc điểm của chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể

Ví dụ cách viết từ “chữ Hán” với 2 cách viết chữ giản thể và chữ phồn thể, cả 2 chữ đều được đọc là /Hànzì/ và nghĩa là “chữ Hán”.

2. Chữ Hán giản thể và chữ phồn thể khác nhau như thế nào?

Dưới đây là những điểm khác biệt chính giữa chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể:

Tiêu chí	Phồn thể	Giản thể
Số nét	Nhiều nét hơn Ví dụ 學 /xué/ (học) : 16 nét	Ít nét hơn Ví dụ 学 /xué/ (học): 8 nét
Cấu trúc chữ	Phức tạp nhiều nét hơn, có đầy đủ bộ thủ thể hiện từng thành phần ý nghĩa của chữ, chi tiết rõ ràng hơn về nghĩa	Ít nét hơn, đã được tối giản hóa thành phần các bộ thủ tạo nên chữ Hán, các bộ thủ được thể hiện dưới dạng đơn giản hơn
Độ phức tạp	Phức tạp hơn, cần phân tích cấu tạo từng thành phần của chữ để ghi nhớ	Đơn giản hơn về cấu tạo và số nét, dễ nhớ, dễ viết hơn rất nhiều
Ý nghĩa của chữ Hán	Giữ nguyên phần “ý nghĩa” và “hình thức” của chữ Hán truyền thống, mang nhiều yếu tố văn hóa, mỗi nét đều có ý nghĩa và câu chuyện.	Một số chữ bị giản lược khiến cảm giác hoặc mức độ nghĩa của chữ đó có sự thay đổi nhất định
Ví dụ sự thay đổi ý nghĩa	愛 /ài/: chữ Ái (yêu) có bộ tâm 心 -> tình yêu đi với trái tim	爱 /ài/: chữ Ái (yêu) không có bộ tâm -> tình yêu nhưng đi với trái tim
	Sự thay đổi chữ “Ái” từ phồn thể sang giản thể
	親 /qīn/: chữ Thân (người thân) có bộ kiến 見 (thấy) ghép với phần “thân (亲)”, thể hiện ý nghĩa “người thân luôn ở bên cạnh, nhìn thấy nhau”.	亲 /qīn/: chữ Thân (người thân) đã giản lược đi bộ kiến 见 (thấy) -> tạo thành nghĩa “người thân nhưng không nhìn thấy, ngó ngàng đến nhau”.
	Sự thay đổi chữ “Thân” từ phồn thể sang giản thể
Khả năng đọc chéo	Người biết chữ phồn thể có thể đọc được chữ giản thể	Người biết chữ giản thể gặp nhiều khó khăn hơn khi đọc chữ phồn thể

3. Nên học chữ Hán giản thể hay phồn thể?

Việc chọn học phồn thể hay giản thể phụ thuộc vào mục đích và nhu cầu thực tế của bạn. Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn dễ dàng lựa chọn hệ chữ nên học, phù hợp với mục tiêu học Tiếng Trung của bản thân.

Tóm lại, Tiếng Trung giản thể và phồn thể chỉ khác biệt nhau về hình thức viết của chữ Hán. Mỗi hệ chữ đều có giá trị riêng trong việc thể hiện ý nghĩa và hỗ trợ việc học tập của người học Tiếng Trung. Hiểu được sự khác nhau giữa chữ Hán giản thể và phồn thể sẽ giúp bạn lựa chọn được hướng học đúng và phù hợp nhất với mục tiêu của bản thân.