Học Tiếng Trung có nên học cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết không?

Có thể khẳng định với bạn rằng, hiện nay việc học Tiếng Trung cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết là một lựa chọn không thông minh. Bài viết này sẽ nói cho các bạn biết lý do vì sao không nên học như vậy, và phương hướng học Tiếng Trung tối ưu, tiết kiệm thời gian mà hiệu quả nhất.

1. Định nghĩa về 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết trong Tiếng Trung

1.1 Định nghĩa về 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết trong Tiếng Trung.

Giống như tất cả các ngoại ngữ, Tiếng Trung cũng có 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết, được chia thành 2 nhóm kỹ năng chính là nghe – nói và đọc – viết. Học nghe – nói Tiếng Trung chính là học giao tiếp Tiếng Trung.

• Nghe: Nghe hiểu chính xác nội dung Tiếng Trung nghe được.
• Nói: Nói đúng, lưu loát, diễn tả chính xác nội dung muốn bày tỏ bằng Tiếng Trung. 

Học nghe – nói (hay giao tiếp Tiếng Trung): Nghe hiểu nội dung Tiếng Trung nghe được và phản xạ trả lời được ngay, diễn đạt được chính xác nội dung muốn nói bằng Tiếng Trung, tạo thành một một nói chuyện liền mạch.

• Đọc: Nhìn nội dung văn bản được viết bằng chữ Hán có thể đọc hiểu được nội dung, ý nghĩa nội dung văn bản truyền tải và đọc được chính xác, trôi chảy nội dung đó ra miệng.
• Viết: Viết tay được chính xác nội dung từ, câu văn, đoạn văn cần viết đó bằng chữ Hán trên giấy. Sử dụng chính xác các quy tắc ngữ pháp, quy tắc dùng từ, hành văn trong văn viết Tiếng Trung.

Hình ảnh minh họa 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết trong Tiếng Trung

1.2 Học Tiếng Trung có nên học cùng lúc 4 kỹ năng – nghe – nói – đọc – viết không?

Tùy theo nhu cầu của bản thân, bạn có thể học cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết Tiếng Trung. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển về kinh tế xã hội, yêu cầu về viết tay Tiếng Trung đã không còn lớn, do đó không nên lựa chọn học cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết.

Bạn nên xác định rõ mục tiêu của bản thân học để làm gì? Yêu cầu về trình độ Tiếng Trung bản thân cần đạt là gì? Kỹ năng Tiếng Trung chính cần sử dụng là gì? Cần tập trung phát triển kỹ năng nào nhất? Từ đó xác định phương hướng học chính xác cho bản thân.

Khi học Tiếng Trung thường tập trung học theo hai hướng chính được chia theo hai nhóm kỹ năng chính là:

• Tập trung học nghe nói – học để giao tiếp, phục vụ công việc
• Tập trung học đọc viết – học để thi, luyện đề

2. Lý do học Tiếng Trung không nên học cùng lúc 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết

2.1 Điều kiện cần thiết để học tốt nghe – nói Tiếng Trung

Điều kiện cần thiết để học tốt kỹ năng nghe nói Tiếng Trung

Để học tốt nghe – nói hay giao tiếp Tiếng Trung, bạn cần đảm bảo được các yếu tố sau:

• Học phát âm chuẩn, nắm chắc hệ thống phiên âm pinyin để nghe chuẩn, nói đúng, hiểu và diễn đạt chính xác nội dung cần nghe, cần nói.
• Cần dành nhiều thời gian luyện nghe để có thể thành thạo nghe hiểu. Trình độ càng cao, lượng từ vựng, thông tin cần nghe càng lớn và tốc độ nghe càng nhanh.
• Cần dành nhiều thời gian thực hành nói, giao tiếp để hình thành phản xạ giao tiếp và nói lưu loát.

Đối tượng phù hợp tập trung học kỹ năng nghe – nói Tiếng Trung

Kỹ năng nghe nói hay giao tiếp phù hợp với những đối tượng như:

• Những bạn có nhu cầu muốn học giao tiếp để giao lưu, buôn bán, du lịch…
• Những bạn muốn học phục vụ cho công việc, cần sử dụng nhiều đến kỹ năng giao tiếp.
• Những bạn làm việc tại các công ty Trung Quốc, làm việc trực tiếp với người Trung Quốc.
• Những bạn muốn làm các công việc về Tiếng Trung như phiên dịch, giáo viên Tiếng Trung, …
• Những bạn muốn đi du học Trung Quốc.

Hình ảnh minh họa sử dụng Tiếng Trung để giao tiếp phục vụ công việc

2.2 Điều kiện cần thiết để học tốt đọc – viết Tiếng Trung

Điều kiện cần thiết để học tốt kỹ năng đọc – viết Tiếng Trung

Để học tốt đọc – viết Tiếng Trung, bạn cần đảm bảo được các yếu tố sau:

• Học phát âm chuẩn, nắm chắc hệ thống phiên âm pinyin để đọc đúng nội dung văn bản bằng chữ Hán.
• Cần dành nhiều thời gian luyện đọc văn bản chữ Hán để nhận diện được chữ Hán và rèn kỹ năng đọc hiểu.
• Cần dành nhiều thời gian đọc thành tiếng để đọc được đúng, lưu loát văn bản bằng chữ Hán.
• Cần dành rất nhiều thời gian viết đi viết lại và duy trì thường xuyên, đều đặn việc luyện viết mỗi ngày để nhớ được cách viết chữ Hán trên giấy. (Ít nhất 1-2 tiếng mỗi ngày)

Đối tượng phù hợp tập trung học kỹ năng đọc – viết Tiếng Trung

Kỹ năng đọc viết hay giao tiếp phù hợp với những đối tượng như:

• Những bạn học sinh, sinh viên cần làm bài thi viết để lấy điểm tốt nghiệp ra trường.
• Những bạn cần thi chứng chỉ HSK dưới hình thức thi trực tiếp cần phải viết tay.
• Những công việc cần viết tay chữ Hán nhiều. 

Hình ảnh luyện viết tay chữ Hán

2.3 Lý do học Tiếng Trung không nên học cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết

Dưới đây là những lý do khi học Tiếng Trung không nên tập trung học cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết:

• Do giao tiếp và viết chữ Hán là hai kỹ năng cần nhiều thời gian để luyện tập nhất, do đó bạn sẽ cần gấp 2 – 3 lần thời gian học và thực hành nếu muốn thành thạo cả 4 kỹ năng nghe nói và đọc viết.
• Trong cuộc sống, công việc phần lớn không yêu cầu bạn cần phải thành thạo và sử dụng cả 4 kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng viết.
• Viết đi viết lại chữ Hán là phương pháp tốn thời gian nhưng ít hiệu quả và không thật sự cần thiết trong công việc.
• Trên thực tế, 80% người học Tiếng Trung thường chỉ có thể tập trung học và thành thạo một nhóm kỹ năng nghe – nói hoặc đọc – viết do không có đủ thời gian luyện tập cho nhóm kỹ năng còn lại.

2.4 Đối tượng có thể học cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết Tiếng Trung

Những người có nhiều thời gian dành cho việc học Tiếng Trung, luyện giao tiếp và luyện viết, có thể cùng lúc học cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết.

• Học sinh, sinh viên đang nghỉ hè.
• Sinh viên đi học nhưng không có nhiều bài tập về nhà, có nhiều thời gian rảnh.
• Người người đi làm nhưng độc thân không bận con cái, công việc không bận rộn, có thể dành toàn thời gian ngoài giờ làm việc cho việc học.

3. Giải pháp để có thể học cùng lúc 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết Tiếng Trung

3.1 Học Tiếng Trung nên tập trung học nghe – nói hay học đọc – viết

Việc học thành thạo cùng lúc 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết Tiếng Trung không hề phù hợp với tất cả mọi người. Bạn nên xác định rõ nhu cầu, mục tiêu của bản thân để lựa chọn phương hướng học phù hợp, tiết kiệm thời gian và nhẹ nhàng, hiệu quả nhất.

Nếu bạn không thuộc nhóm đối tượng ở mục 2.4, thì lời khuyên dành cho bạn là:

Bạn nên học cả 4 kỹ năng nhưng hãy lựa chọn ưu tiên tập trung vào học giao tiếp Tiếng Trung (nghe nói), và tối ưu kỹ năng viết tay thành gõ chữ Hán.

3.2 Lý do nên tập trung vào học giao tiếp Tiếng Trung và chuyển kỹ năng viết thành gõ chữ Hán 

Phát âm chuẩn và nắm chắc hệ thống phiên âm pinyin là nền tảng cơ bản của Tiếng Trung, dù tập trung học kỹ năng nào thì đều phải học phần này.

• Để nghe nói tốt, ngoài luyện giao tiếp nhiều để hình thành phản xạ giao tiếp, bạn cần học phát âm chuẩn và nắm chắc hệ thống phiên âm pinyin trong Tiếng Trung để nghe đúng, hiểu đúng và nói chuẩn, diễn đạt đúng ý.
• Để đọc viết tốt, ngoài luyện viết chữ Hán nhiều để viết tốt, bạn vẫn cần học phát âm chuẩn và nắm chắc hệ thống phiên âm pinyin trong Tiếng Trung để có thể đọc đúng, đọc tốt.

Trong cuộc sống và công việc, giao tiếp luôn là phương thức trao đổi thông tin chính giữa mọi người với nhau.

Việc viết đi viết lại là cách duy nhất để bạn có thể nhớ được cách viết tay chữ Hán, nhưng lại là cách thủ công, tốn nhiều thời gian mà mang lại ít hiệu quả, không cần thiết trong công việc nhất.

• Do chữ Hán là chữ tượng hình được kết hợp từ hơn 30 nét và 214 bộ thủ tất cả. Khi viết bạn thường phải tập trung nghĩ xem nét tiếp theo của chữ là nét gì, không có nhiều thời gian phân tích, liên kết các thành phần, các nét của chữ Hán với nghĩa của chữ đó, giống như bạn đang vẽ những ký tự chữ Hán, khiến bạn nhanh quên, chỉ có thể nhớ cách viết chữ Hán đó trong một khoảng thời gian ngắn.
• Để tránh quên cách viết chữ Hán, bạn cần phải duy trì đều đặn và thường xuyên việc viết đi viết lại chữ Hán đó. Tuy nhiên càng học lượng chữ Hán bạn cần viết càng nhiều, số lượng chữ tương tự nhau lớn, chữ nhiều nét càng nhiều, dẫn tới bạn không thể viết được hết tất cả các chữ Hán và vẫn sẽ quên những chữ Hán đã lâu không viết.
  (Theo thống kê trong cuốn Từ điển Trung Hoa Tự Hải, số lượng từ vựng trong Tiếng Trung lên tới 85568 từ. Lượng từ vựng yêu cầu của trình độ HSK6 là hơn 5000 từ.)

Và hiện nay, cùng với sự phát triển về kinh tế xã hội, công nghệ kỹ thuật, mọi người đều sử dụng máy tính, điện thoại để làm việc và lưu trữ, trao đổi thông tin dưới dạng văn bản. Tất cả đều được thực hiện qua phương thức soạn thảo văn bản, đánh máy, nhắn tin trên máy tính, điện thoại. Do đó kỹ năng viết tay chữ Hán Tiếng Trung gần như là không cần thiết.

Hình ảnh soạn thảo văn bản trên máy tính

3.3 Ưu điểm, nhược điểm của việc tối ưu kỹ năng viết chữ Hán thành gõ chữ Hán

Ưu điểm

• Thành thạo giao tiếp và vẫn có thể đọc hiểu, soạn thảo văn bản Tiếng Trung.
• Không mất thời gian luyện viết, tiết kiệm thời gian học tập.
• Có thêm thời gian để luyện khẩu ngữ, tăng phản xạ giao tiếp. Hoặc có thời gian nghỉ ngơi, thả lỏng bản thân.
• Giảm áp lực về việc học mãi mà vẫn không nhớ cách viết chữ Hán (do không luyện viết là quên), tránh nản chí và bỏ cuộc giữa chừng.
• Việc gõ chữ Hán hỗ trợ nhận diện và đọc hiểu chữ Hán. Do khi gõ bạn sẽ có thời gian nhìn và phân tích, liên kết các thành phần của chứ với nghĩa của chữ đó để gõ ra đúng chữ bạn cần dùng. Và việc nhìn và phân tích nhiều sẽ giúp bạn quen mặt chữ Hán.
• Hỗ trợ rèn luyện kỹ năng soạn thảo văn bản, giúp tăng hiệu suất làm việc.

Nhược điểm

• Không nhớ cách viết tay chữ Hán trong Tiếng Trung, khi muốn viết tay cần soạn thảo trên máy tính hoặc điện thoại trước rồi chép lại.

Có thể thấy, học 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – gõ chữ Hán và tập trung vào giao tiếp Tiếng Trung là cách học thông minh giúp tiết kiệm thời gian học tập, mang lại tối đa hiệu quả và có tính ứng dụng cao trong công việc nhất.

Hình ảnh soạn thảo văn bản chữ Hán trên Word

Trên đây là lý do cho thấy khi học Tiếng Trung bạn không nên học cùng lúc cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết. Hãy lựa chọn cách học phù hợp nhất với mục đích sử dụng Tiếng Trung của bản thân, để tiết kiệm thời gian của chính bạn và đạt được hiệu quả tốt nhất. Sau khi xác định được phương hướng học phù hợp, bạn hãy bắt đầu từ học phát âm chuẩn Tiếng Trung phổ thông.